Drinkbaar zoet, brak en Noordzeewater tegen 2025
Op 15 januari 2022 gaven Aquaduin, De Watergroep en FARYS, in aanwezigheid van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir, het startschot voor een uniek proefproject: een pilootinstallatie om zowel zoet, brak als zout water te zuiveren tot drinkwaterkwaliteit. Proefproject De Ganzepoot is een belangrijke pijler in de strategie van de 3 waterbedrijven om een klimaatrobuuste watervoorziening uit te bouwen. Daarbij hoort het aanboren van nieuwe bronnen die ook bij langdurige droogte beschikbaar blijven. De proefinstallatie in Nieuwpoort moet nu minstens 3 maanden draaien en bootst het membraangedeelte van het waterproductieproces op kleinere schaal na. Als de innovatieve technologie positieve testresultaten kan voorleggen, wordt er tegen 2025 een nieuw waterproductiecentrum gebouwd dat drinkwater kan leveren voor ruim 30.000 gezinnen.
Proefproject De Ganzenpoot
In het sluizencomplex De Ganzepoot in de IJzermonding komen 6 waterwegen en de Noordzee bij elkaar. Hierdoor is er het hele jaar door onbeperkt een scala aan zoet, brak en zout water beschikbaar dat kan behandeld worden tot drinkwater. In het sluizencomplex screenen kwaliteitssensoren op 9 punten de inkomende waterkwaliteit. De proefinstallatie - gebouwd in een container - moet nu met behulp van innovatieve technologie de grootste uitdaging oplossen: met 1 installatie verschillende kwaliteiten ruw water behandelen en dit met een zo laag mogelijk energieverbruik.
Inzet innovatieve technologie
De waterbehandeling in deze proefopstelling gebeurt aan de hand van een CCRO-technologie (Closed Circuit Reverse Osmosis), die gebruik maakt van omgekeerde-osmosemembranen. In eenvoudige woorden: dit waterzuiveringssysteem werkt op basis van membraanfiltratie, een filter met microscopisch kleine openingen waar het water onder zeer hoge druk wordt door gepompt. Het membraan is zo ontworpen dat het alleen de kleine moleculen van zuiver water doorlaat. Deze technologie zorgt ervoor dat het zuiveringsproces automatisch wordt afgestemd op de samenstelling van het inkomende ‘voedingswater’.
Deze innovatieve technologie heeft een aantal potentiële voordelen ten opzichte van andere geavanceerde oplossingen. CCRO behaalt goede rendementen bij verschillende zoutgehaltes en verbruikt bovendien minder energie. De grote troef van het concept is dat één technologie verschillende types inkomend water (met een variabel zoutgehalte) kan behandelen. Daarbij wordt de best beschikbare kwaliteit gebruikt: indien er voldoende zoet of brak water beschikbaar is, wordt daarvoor gekozen. In tijden van droogte en waterschaarste kan zout water worden ingezet. Door te kiezen voor de best beschikbare kwaliteit wordt de ecologische voetafdruk zo laag mogelijk gehouden. Door de flexibiliteit van de installatie kunnen de waterbedrijven dan weer voor extra bedrijfszekerheid zorgen.
Klimaatrobuuste watervoorziening
West-Vlaanderen is om allerlei redenen gevoelig voor een dalende reservecapaciteit in grond- en oppervlaktewater, onder andere door een hoog industrieel verbruik en het seizoensgebonden verbruikspatroon in de kustgemeenten. Door zeewater aan te boren als alternatieve bron voor drinkwater, spreken we een nieuwe bron aan die bijdraagt aan de uitbouw van een klimaatrobuuste watervoorziening. Ook de drinkwatervoorziening in andere delen van Vlaanderen geniet mee van deze innovatie aangezien er minder water aangevoerd moet worden vanuit het binnenland. Dat water blijft dus beschikbaar voor andere toepassingen. In geval van nood kan via het bestaande transportnet zelfs drinkwater van de kust richting binnenland gestuurd worden.
Proefinstallatie opgestart
De proefinstallatie werd begin januari opgestart. De 3 waterbedrijven investeren samen 300.000 euro in de proefinstallatie. De testfase duurt minstens 3 maanden. Daarna kan, op basis van de testresultaten van deze en andere technologieën, een nieuw waterproductiecentrum ontworpen en gebouwd worden. Tegen 2025 willen de drie waterbedrijven dankzij dit project jaarlijks zo’n 4 miljoen m³ drinkwater produceren uit een mix van zoet, brak en zeewater.