IWVA en De Watergroep innoveren samen met Nederlandse partners, ondersteund door Europese duurzaamheidssubsidie

Dunea heeft namens haar onderzoekpartners een subsidiecontract ondertekend met de Europese Unie. Daarmee komt ruim 3 miljoen euro beschikbaar voor innovatief onderzoek naar brak-grondwaterwinning en -zuivering. Dit betekent zowel een potentiële nieuwe bron voor drinkwater, als meer ruimte voor de opslag van zoet water in de duinen. Dit onderzoeksproject past binnen de uitbouw van een klimaatrobuuste drinkwatervoorziening.

Het FRESHMAN-project is een innovatief brakwaterproject dat wordt uitgevoerd door verschillende onderzoekspartners: het Nederlandse waterbedrijf Dunea, de Vlaamse waterbedrijven IWVA en De Watergroep, samen met onderzoeksinstituut KWR en circulair innovator Allied Waters. 
 

Onderzoek zoetwaterbel in Nederland

De eerste fase van het project wordt uitgevoerd op de grootste drinkwaterproductielocatie van Dunea, in Scheveningen. Daar ligt een zoetwaterbel onder de duinen, gevuld met voorgezuiverd rivierwater, dat Dunea van ver naar de duinen pompt. Maar dat proces wordt omwille van de klimaatverandering alsmaar kwetsbaarder. Aan de onderkant van de zoetwaterbel is het water te zout voor de drinkwaterproductie. In het FRESHMAN-project, dat staat voor ‘Sustainable Freshwater Management in coastal zones’, wordt dit water met behulp van een onttrekkingsput met meerdere filters, opgepompt en ontzilt. Het effect hiervan is tweeledig: de strategische zoetwatervoorraad onder de grond wordt groter en brak grondwater wordt geschikt voor de productie van drinkwater. De groei van de zoetwaterbel wordt nauwkeurig gevolgd tijdens het project, via verschillende monitoringsputten.

Vlaams aandeel binnen FRESHMAN

IWVA en De Watergroep voeren een onderzoeksproject uit in Avekapelle (Veurne) om op termijn een antwoord te kunnen bieden op de beperkte beschikbaarheid van zoetwaterbronnen in West-Vlaanderen. Na het verkrijgen van de nodige vergunningen wordt het principe van de kreekrugfiltratie onderzocht: wat zijn de mogelijkheden om de zoetwaterlens in de kreekrug artificieel te vergroten en aansluitend brak water terug te winnen als basis voor toekomstige drinkwaterproductie? Daarbij onderzoeken de drinkwaterbedrijven ook het effect van natuurlijke zuivering op het geïnfiltreerde water in de zoetwaterlens.
 

LIFE

Het FRESHMAN-project wordt gesubsidieerd door LIFE, een subsidieprogramma van de Europese Unie. Doel van LIFE is om innovatieve projecten te ondersteunen die passen in het Europese natuur-, milieu- en klimaatbeleid. Ze moeten het beleid verder ontwikkelen of in de praktijk brengen. In de subsidieaanvragen van april 2019 moest het gaan om het ontwikkelen en in de praktijk brengen van concrete oplossingen op het gebied van water en klimaat. Dat laatste gaat nu gebeuren in Scheveningen en wordt vervolgens herhaald langs de Belgische kust bij Avekapelle, door de Vlaamse onderzoekpartners. Het onderzoek start in juli 2020 en zal ruim 5 jaar duren. Deze pilot is een kans om op lange termijn meer zekerheid van drinkwaterlevering in te bouwen. Of winning van brak grondwater onderdeel gaat uitmaken van de robuuste bronnenmix die de partners nastreven voor de lange termijn, zal uiteraard afhangen van het succes van het FRESHMAN-project. 
 

FACTS

• Projectnaam: FRESHMAN – Sustainable Freshwater Management in coastal zones
• Doelstelling: vergroting strategische zoetwaterreserve + nieuwe bron voor drinkwater
• Wat: demonstratieproject brakwaterwinning in de duinen (NL) en een kreekrug (BE)
• Waar: PS Scheveningen (Dunea) en Avekapelle (Vlaanderen)
• Consortium: Dunea, De Watergroep/IWVA, KWR, Allied waters
• Onderaannemers: HWL, Deltares, Arcadis
• Coördinator: Dunea
• Looptijd: juli 2020 - december 2025
• Projectbudget: 6,3 miljoen euro
• EU-subsidie: 3,1 miljoen (49%).