Onderzoek naar zoet en zout grondwater in Vlaams kust- en poldergebied

De Watergroep werkt mee aan een onderzoek voor het in kaart brengen van het zoutgehalte van het grondwater in het kust- en poldergebied. Dit onderzoek gaat uit van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). Voor de metingen wordt in de zomer van 2017 een helikopter met een electromagnetische sonde ingezet. Dit project ‘TOPSOIL: FRESHEM for GO-FRESH Vlaanderen’ wordt uitgevoerd door De Watergroep, Deltares, SkyTEM, Universiteit Gent, TNO en Inagro.
 

Zoet of zout water?

In het grondwater in het Vlaamse kust- poldergebied tref je zowel zoet, brak als zout grondwater aan. De metingen laten zien waar het grondwater zoet is, waar het brak is en waar zout. Vervolgens kunnen we maatregelen ontwerpen om het ondiepe zoete grondwater duurzaam te gebruiken. Bijvoorbeeld door het neerslagoverschot van de winter op te slaan in de ondergrond en dit water in het droge seizoen te gebruiken voor irrigatie van landbouwgewassen.

Kennis over de verziltingsgraad van het grondwater is niet alleen voor toekomstige projecten van belang, het is ook nu, met de recente droogte in Vlaanderen, relevant. "De grondwaterstand is historisch laag omdat er al maanden veel te weinig neerslag valt. Ook voor De Watergroep als drinkwaterbedrijf brengen deze metingen nuttige informatie," legt Tom Diez, afdelingshoofd waterbronnen en milieu uit.

De metingen uitvoeren in een droge periode is echter wel representatief: de beschikbaarheid van zoet water is kleiner maar de diepte van de zoet-zout grensvlakken in het grondwater is redelijk constant gedurende het jaar.
 

Hoe meten?

Een helikopter vliegt systematisch langs lijnen op 250 m afstand van elkaar. Onderaan de helikopter hangt een hoepelvormige meetsonde van 30 op 11 meter. De helikopter vliegt op lage hoogte (65 meter) zodat de meetsonde 30 meter boven de grond hangt. Door het uitzenden van een elektromagnetisch veld over de ondergrond, worden gegevens verzameld van het kust- en poldergebied vanaf de Franse grens tot het Boudewijnkanaal, het noorden van het Meetjesland en Linkerscheldeoever. Hieruit wordt de verziltingsgraad van het grondwater afgeleid. Zout water geleidt bijvoorbeeld beter dan zoet water. Deze gegevens worden gecombineerd met de hydrogeologische kennis en bestaande databanken van de Universiteit Gent en De Watergroep.
 

Weerbaarheid klimaatverandering

De zoetwatervoorraden in het kustgebied worden in het kader van het Europese project TOPSOIL in kaart gebracht. Binnen dit Europese project werken verschillende landen samen rond een betere weerbaarheid tegen klimaatverandering.
 

Wanneer meten?

De vluchten zijn gepland in juli 2017 en zullen een 3-tal weken duren. Er kan alleen gevlogen worden als de weersomstandigheden dat toelaten. Er mag dus geen mist, sterke wind, onweer of te lage bewolking zijn. Je kan volgen op welke dagen en in welke zones er wordt gevlogen.