Rapportering drinkwaterkwaliteit
Op elk moment kwaliteitsvol en veilig water leveren, dat is een topprioriteit voor De Watergroep en ook de reden waarom we op regelmatige tijdstippen controlestalen nemen. Dit gebeurt in de volledige waterproductie- en distributieketen, van de bron tot aan de kraan bij de klant. Om risico’s te beheren, voeren we naast het reguliere controleprogramma ook oriënterend onderzoek uit naar nieuwe stoffen die niet nominatief in de wetgeving opgenomen zijn
Bij de voorbereiding van de kwaliteitsrapportering drinkwater 2022 heeft de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) als toezichthouder recent opgemerkt dat er binnen het oriënterend onderzoek een normoverschrijding werd vastgesteld voor 1,2,4-triazool, een metaboliet van een pesticide. Deze overschrijding werd door een menselijke fout jammer genoeg niet eerder opgemerkt bij De Watergroep en werd bijgevolg niet eerder gemeld. De meetwaarden werden verkeerdelijk vergeleken met de vermoedelijke voorzorgswaarde voor triazol in plaats van de algemene normwaarde voor pesticiden. Hierdoor werd er ogenschijnlijk geen normoverschrijding gedetecteerd en dus ook niet gerapporteerd. Het gaat om een eenmalige staalname in juni 2022 van water dat werd geproduceerd in de drinkwaterproductiecentra van De Blankaart (Diksmuide), De Gavers (Harelbeke) en Zillebeke (Ieper).
Wat betekent dit voor de kwaliteit van het drinkwater?
De toezichthouder drinkwater heeft meteen een advies opgevraagd bij het Departement Zorg. Departement Zorg geeft aan dat er op basis van de gemeten concentraties geen gezondheidseffecten verwacht worden en de klanten in het betrokken leveringsgebied dus ook niet individueel moeten ingelicht worden. De volledige conclusie van Departement Zorg geven we in alle transparantie hieronder mee:
"Er is weinig informatie beschikbaar over de mogelijke gezondheidseffecten bij de mens door blootstelling aan 1,2,4-triazool via drinkwater. Gezien de gemeten concentraties 1,2,4-triazool in het drinkwater ruim onder de vermoedelijke voorzorgswaarde van 4,5 μg/l, onder de Human Health Benchmark van 30 μg/l (US-EPA) en onder de afgeleide (richtinggevende) gezondheidskundige toetsingswaarde van 138 μg/l (o.b.v. ADI EFSA) liggen, worden er geen gezondheidseffecten bij de gebruikers verwacht bij langdurige blootstelling aan de gemeten concentraties.
Momenteel is het nog niet duidelijk aan welke concentraties de gebruikers (jaar)gemiddeld worden blootgesteld gezien er slechts 1 meting per waterproductiecentrum gebeurde. De opvolgmetingen die voorzien worden door De Watergroep zullen dit verder in kaart brengen. Er zal aan VITO gevraagd worden om een diepte-analyse uit te voeren voor de selectie van een gezondheidskundige advieswaarde (GAW) voor 1,2,4-triazool. Dit is een gezondheidskundige advieswaarde die uit diverse bronnen met gezondheidskundige toetsingswaarden voor de betrokken stof geselecteerd wordt volgens het protocol ‘Protocol for the selection of health-based reference values (RV)’. Hierbij wordt de beschikbare toxicologische informatie voor de stof grondig geëvalueerd. Gelet op deze eerste gezondheidskundige risico-inschatting waarbij de risico’s voor de gebruikers als aanvaardbaar worden beschouwd, is een individuele berichtgeving met een eventuele gebruiksbeperking aan bewoners in de betrokken leveringsgebied niet nodig. Gelet op het feit dat het gaat om een normoverschrijding voor een als relevant beschouwde pesticidenmetaboliet en het belang van een open, transparante communicatie over de kwaliteit van leidingwater is een generiek bericht op de website van het drinkwaterbedrijf wel aangewezen."
Wat zijn de volgende stappen?
Op 14 december 2023 werden de betrokken burgemeesters (van gemeentes die volledig of deels bevoorraad worden door de betrokken waterproductiecentra) ingelicht over dit voorval. De Watergroep heeft ondertussen ook een nieuwe meetcampagne opgezet. De resultaten zullen nog dit jaar beschikbaar zijn en worden voorgelegd voor evaluatie. We benadrukken intussen dat er bij de gemeten concentraties geen gezondheidseffecten verwacht worden en nemen geen enkel risico in de verdere opvolging. We hebben ondertussen ook de nodige maatregelen genomen en processen bijgeschaafd zodat dit soort fouten bij de aftoetsing aan normwaarden zich niet kunnen herhalen.